درس دوم
عملکرد ائمّه در زمان امامت خود
نه تنها خود امام از سوی خداوند تعیین می شود، اعمالی که هرکدام از ائمّه علیهم السّلام باید انجام بدهند نیز از قبل از سوی خداوند تعیین شده است، پس اگر امیرالمؤمنین (ع) 25 سال سکوت کردند، طبق خواست خداوند بوده است. فلذا در حدیثی پیامبر به حضرت علی (ع) می فرمایند:اگر بعد از شهادت من یار و یاوری نیافتی صبر پیشه کن، یا اگر امام حسن (ع) مجبور به صلح با معاویه شدند و یا اگر امام حسین (ع) مجبور به جهاد با عمّال یزید شدند، همه از سوی خداوند مشخص شده بود و هیچ یک از ائمّه بنا بر سلیقه خود عملی را انجام نداند.
در این خصوص امام صادق (ع) می فرمایند:
الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج1 ؛ ص279
بَابُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ ع لَمْ يَفْعَلُوا شَيْئاً وَ لَا يَفْعَلُونَ إِلَّا بِعَهْدٍ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَمْرٍ مِنْهُ لَا يَتَجَاوَزُونَهُ
1- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَ الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ مُعَاذِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ الْوَصِيَّةَ نَزَلَتْ مِنَ السَّمَاءِ عَلَى مُحَمَّدٍ كِتَاباً لَمْ يُنْزَلْ عَلَى مُحَمَّدٍ ص كِتَابٌ مَخْتُومٌ إِلَّا الْوَصِيَّةُ فَقَالَ جَبْرَئِيلُ ع يَا مُحَمَّدُ هَذِهِ وَصِيَّتُكَ فِي أُمَّتِكَ عِنْدَ أَهْلِ بَيْتِكَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَيُّ أَهْلِ بَيْتِي يَا جَبْرَئِيلُ قَالَ نَجِيبُ اللَّهِ مِنْهُمْ وَ ذُرِّيَّتُهُ لِيَرِثَكَ عِلْمَ النُّبُوَّةِ كَمَا وَرَّثَهُ إِبْرَاهِيمُ ع وَ مِيرَاثُهُ لِعَلِيٍّ ع وَ ذُرِّيَّتِكَ مِنْ صُلْبِهِ قَالَ وَ كَانَ عَلَيْهَا خَوَاتِيمُ قَالَ فَفَتَحَ عَلِيٌّ ع الْخَاتَمَ الْأَوَّلَ وَ مَضَى لِمَا فِيهَا[1] ثُمَّ فَتَحَ الْحَسَنُ ع الْخَاتَمَ الثَّانِيَ وَ مَضَى لِمَا أُمِرَ بِهِ فِيهَا فَلَمَّا تُوُفِّيَ الْحَسَنُ وَ مَضَى فَتَحَ الْحُسَيْنُ ع الْخَاتَمَ الثَّالِثَ فَوَجَدَ فِيهَا أَنْ قَاتِلْ فَاقْتُلْ وَ تُقْتَلُ وَ اخْرُجْ بِأَقْوَامٍ لِلشَّهَادَةِ لَا شَهَادَةَ لَهُمْ إِلَّا مَعَكَ قَالَ فَفَعَلَ ع فَلَمَّا مَضَى دَفَعَهَا إِلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع قَبْلَ ذَلِكَ فَفَتَحَ الْخَاتَمَ الرَّابِعَ فَوَجَدَ فِيهَا أَنِ اصْمُتْ وَ أَطْرِقْ لِمَا حُجِبَ الْعِلْمُ فَلَمَّا تُوُفِّيَ وَ مَضَى دَفَعَهَا إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع فَفَتَحَ الْخَاتَمَ الْخَامِسَ فَوَجَدَ فِيهَا أَنْ فَسِّرْ كِتَابَ اللَّهِ تَعَالَى وَ صَدِّقْ أَبَاكَ وَ وَرِّثِ ابْنَكَ وَ اصْطَنِعِ الْأُمَّةَ وَ قُمْ بِحَقِّ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قُلِ الْحَقَّ فِي الْخَوْفِ وَ الْأَمْنِ وَ لَا تَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَفَعَلَ ثُمَّ دَفَعَهَا إِلَى الَّذِي يَلِيهِ قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَأَنْتَ هُوَ قَالَ فَقَالَ مَا بِي إِلَّا أَنْ تَذْهَبَ يَا مُعَاذُ فَتَرْوِيَ عَلَيَ قَالَ فَقُلْتُ أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِي رَزَقَكَ مِنْ آبَائِكَ هَذِهِ الْمَنْزِلَةَ أَنْ يَرْزُقَكَ مِنْ عَقِبِكَ مِثْلَهَا قَبْلَ الْمَمَاتِ قَالَ قَدْ فَعَلَ اللَّهُ ذَلِكَ يَا مُعَاذُ قَالَ فَقُلْتُ فَمَنْ هُوَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ هَذَا الرَّاقِدُ وَ أَشَارَ بِيَدِهِ إِلَى الْعَبْدِ الصَّالِحِ وَ هُوَ رَاقِدٌ.
“خدای بزرگ پیش از وفات پیامبرش (ص) کتابی را بر او نازل کرد و فرمود: ای محمّد این وصیت نامه ی توست به برگزیدگان از خاندانت . فرمود : آن برگزیدگان کیانند ای جبرئیل ؟ گفت: علی بن ابی طالب و اولاد او (علیهم السّلام) و به آن کتاب مُهرهایی زرین بود. پیامبر (ص) آن را به علی (ع) سپرد و دستور داد که یکی از مهرها را بگشاید و به آنچه در کتاب آمده است عمل کند. امیر مؤمنان (ع) مُهری را گشود و به مفهوم آن عمل کرد . سپس آن را به حسن (ع) سپرد او نیز مُهری را گشود و به مضمون آن عمل کرد. سپس آن را به حسین (ع) سپرد . او نیز مُهری را گشود و در آن نوشته یافت که با قومی به سوی شهادت برو، که آنان جز با تو به شهادت نخواهند رسید ، و در راه خدای بزرگ جانبازی کن . او نیز چنین کرد ، سپس آن را به علی بن الحسین (ع) سپرد او نیز مُهری را گشود و در آن نوشته یافت که سر به زیر افکن و خاموشی گزین و در خانه بنشین و به پرستش پروردگارت پرداز تا مرگت فرا رسد. او نیز چنین کرد، سپس آن را به فرزندش محمّد بن علی (ع) سپرد. او نیز مُهری را گشود و در آن نوشته یافت که برای مردم حدیث بگو و فتوا بده و جز از خدای بزرگ مترس ، زیرا احدی برتو دسترسی ندارد . او نیز چنین کرد، سپس آنرا به فرزندش جعفر سپرد. او نیز مُهری را گشود و در آن نوشته یافت که برای مردم حدیث بگو و فتوا بده و علوم خاندانت را منتشر ساز و پدران صالح خود را تصدیق کن و جز از خدای بزرگ مترس که تو در حرز و امان خواهی بود . اونیز چنین کرد، سپس آن را به فرزندش موسی (ع) سپرد و موسی نیز او را به امام بعد از خود می سپارد، و همین طور ادامه دارد تا نوبت به امامت مهدی (ع) برسد.
ثبت دیدگاه