حدیث لوح جابر

الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج‏1 ؛ ص527      تحفة الأولياء (ترجمه أصول كافى) ؛ ج‏2 ؛ ص793

3- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ ظَرِيفٍ وَ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ أَبِي حَمَّادٍ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ‏ أَبِي‏ لِجَابِرِ بْنِ‏ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيِّ- إِنَّ لِي إِلَيْكَ حَاجَةً فَمَتَى يَخِفُّ عَلَيْكَ أَنْ أَخْلُوَ بِكَ فَأَسْأَلَكَ عَنْهَا فَقَالَ لَهُ جَابِرٌ أَيَّ الْأَوْقَاتِ أَحْبَبْتَهُ فَخَلَا بِهِ فِي بَعْضِ الْأَيَّامِ فَقَالَ لَهُ يَا جَابِرُ أَخْبِرْنِي عَنِ اللَّوْحِ الَّذِي رَأَيْتَهُ فِي يَدِ أُمِّي فَاطِمَةَ ع بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مَا أَخْبَرَتْكَ بِهِ أُمِّي أَنَّهُ فِي ذَلِكَ اللَّوْحِ مَكْتُوبٌ فَقَالَ جَابِرٌ أَشْهَدُ بِاللَّهِ أَنِّي دَخَلْتُ عَلَى أُمِّكَ فَاطِمَةَ ع فِي حَيَاةِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَهَنَّيْتُهَا بِوِلَادَةِ الْحُسَيْنِ وَ رَأَيْتُ فِي يَدَيْهَا لَوْحاً أَخْضَرَ ظَنَنْتُ أَنَّهُ مِنْ زُمُرُّدٍ وَ رَأَيْتُ فِيهِ كِتَاباً أَبْيَضَ شِبْهَ لَوْنِ الشَّمْسِ فَقُلْتُ لَهَا بِأَبِي وَ أُمِّي يَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ ص مَا هَذَا اللَّوْحُ فَقَالَتْ هَذَا لَوْحٌ أَهْدَاهُ اللَّهُ إِلَى رَسُولِهِ ص فِيهِ اسْمُ أَبِي وَ اسْمُ بَعْلِي وَ اسْمُ ابْنَيَّ وَ اسْمُ الْأَوْصِيَاءِ مِنْ وُلْدِي وَ أَعْطَانِيهِ أَبِي لِيُبَشِّرَنِي بِذَلِكَ قَالَ جَابِرٌ فَأَعْطَتْنِيهِ أُمُّكَ فَاطِمَةُ ع فَقَرَأْتُهُ وَ اسْتَنْسَخْتُهُ فَقَالَ لَهُ أَبِي فَهَلْ لَكَ يَا جَابِرُ أَنْ تَعْرِضَهُ عَلَيَّ قَالَ نَعَمْ فَمَشَى مَعَهُ أَبِي إِلَى مَنْزِلِ جَابِرٍ فَأَخْرَجَ صَحِيفَةً مِنْ رَقٍ‏^[1] فَقَالَ يَا جَابِرُ انْظُرْ فِي كِتَابِكَ لِأَقْرَأَ أَنَا عَلَيْكَ فَنَظَرَ جَابِرٌ فِي نُسْخَةٍ فَقَرَأَهُ أَبِي فَمَا خَالَفَ حَرْفٌ حَرْفاً فَقَالَ جَابِرٌ فَأَشْهَدُ بِاللَّهِ أَنِّي هَكَذَا رَأَيْتُهُ فِي اللَّوْحِ مَكْتُوباً بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ* هَذَا كِتَابٌ‏ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ*- لِمُحَمَّدٍ نَبِيِّهِ وَ نُورِهِ وَ سَفِيرِهِ وَ حِجَابِهِ وَ دَلِيلِهِ‏ نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ‏ مِنْ عِنْدِ رَبِّ الْعَالَمِينَ عَظِّمْ يَا مُحَمَّدُ أَسْمَائِي وَ اشْكُرْ نَعْمَائِي وَ لَا تَجْحَدْ آلَائِي إِنِّي‏ أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا قَاصِمُ الْجَبَّارِينَ وَ مُدِيلُ الْمَظْلُومِينَ وَ دَيَّانُ الدِّينِ إِنِّي‏ أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا فَمَنْ رَجَا غَيْرَ فَضْلِي أَوْ خَافَ غَيْرَ عَدْلِي عَذَّبْتُهُ‏ عَذاباً لا أُعَذِّبُهُ‏[1] أَحَداً مِنَ الْعالَمِينَ‏ فَإِيَّايَ فَاعْبُدْ وَ عَلَيَّ فَتَوَكَّلْ إِنِّي لَمْ أَبْعَثْ نَبِيّاً فَأُكْمِلَتْ أَيَّامُهُ وَ انْقَضَتْ مُدَّتُهُ إِلَّا جَعَلْتُ لَهُ وَصِيّاً وَ إِنِّي فَضَّلْتُكَ عَلَى الْأَنْبِيَاءِ وَ فَضَّلْتُ وَصِيَّكَ عَلَى الْأَوْصِيَاءِ وَ أَكْرَمْتُكَ بِشِبْلَيْكَ‏^[1] وَ سِبْطَيْكَ حَسَنٍ وَ حُسَيْنٍ فَجَعَلْتُ حَسَناً مَعْدِنَ عِلْمِي- بَعْدَ انْقِضَاءِ مُدَّةِ أَبِيهِ وَ جَعَلْتُ حُسَيْناً خَازِنَ وَحْيِي وَ أَكْرَمْتُهُ بِالشَّهَادَةِ وَ خَتَمْتُ لَهُ بِالسَّعَادَةِ فَهُوَ أَفْضَلُ مَنِ اسْتُشْهِدَ وَ أَرْفَعُ الشُّهَدَاءِ دَرَجَةً جَعَلْتُ كَلِمَتِيَ التَّامَّةَ مَعَهُ وَ حُجَّتِيَ الْبَالِغَةَ عِنْدَهُ بِعِتْرَتِهِ أُثِيبُ وَ أُعَاقِبُ أَوَّلُهُمْ عَلِيٌّ سَيِّدُ الْعَابِدِينَ وَ زَيْنُ أَوْلِيَائِيَ الْمَاضِينَ‏ وَ ابْنُهُ شِبْهُ جَدِّهِ الْمَحْمُودِ مُحَمَّدٌ الْبَاقِرُ عِلْمِي وَ الْمَعْدِنُ لِحِكْمَتِي سَيَهْلِكُ الْمُرْتَابُونَ فِي جَعْفَرٍ الرَّادُّ عَلَيْهِ كَالرَّادِّ عَلَيَّ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأُكْرِمَنَّ مَثْوَى جَعْفَرٍ وَ لَأَسُرَّنَّهُ فِي أَشْيَاعِهِ وَ أَنْصَارِهِ وَ أَوْلِيَائِهِ أُتِيحَتْ‏ بَعْدَهُ مُوسَى فِتْنَةٌ عَمْيَاءُ حِنْدِسٌ- لِأَنَّ خَيْطَ فَرْضِي لَا يَنْقَطِعُ وَ حُجَّتِي لَا تَخْفَى وَ أَنَّ أَوْلِيَائِي يُسْقَوْنَ بِالْكَأْسِ الْأَوْفَى مَنْ جَحَدَ وَاحِداً مِنْهُمْ فَقَدْ جَحَدَ نِعْمَتِي وَ مَنْ غَيَّرَ آيَةً مِنْ كِتَابِي فَقَدِ افْتَرَى عَلَيَّ وَيْلٌ لِلْمُفْتَرِينَ الْجَاحِدِينَ عِنْدَ انْقِضَاءِ مُدَّةِ مُوسَى عَبْدِي وَ حَبِيبِي وَ خِيَرَتِي فِي عَلِيٍّ وَلِيِّي وَ نَاصِرِي وَ مَنْ أَضَعُ عَلَيْهِ أَعْبَاءَ النُّبُوَّةِ وَ أَمْتَحِنُهُ بِالاضْطِلَاعِ بِهَا يَقْتُلُهُ عِفْرِيتٌ مُسْتَكْبِرٌ يُدْفَنُ فِي الْمَدِينَةِ الَّتِي بَنَاهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ‏- إِلَى جَنْبِ شَرِّ خَلْقِي حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَسُرَّنَّهُ بِمُحَمَّدٍ ابْنِهِ وَ خَلِيفَتِهِ مِنْ بَعْدِهِ وَ وَارِثِ عِلْمِهِ فَهُوَ مَعْدِنُ عِلْمِي وَ مَوْضِعُ سِرِّي وَ حُجَّتِي عَلَى خَلْقِي لَا يُؤْمِنُ عَبْدٌ بِهِ إِلَّا جَعَلْتُ الْجَنَّةَ مَثْوَاهُ وَ شَفَّعْتُهُ فِي سَبْعِينَ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ كُلُّهُمْ قَدِ اسْتَوْجَبُوا النَّارَ وَ أَخْتِمُ بِالسَّعَادَةِ لِابْنِهِ عَلِيٍّ وَلِيِّي وَ نَاصِرِي وَ الشَّاهِدِ فِي خَلْقِي وَ أَمِينِي عَلَى وَحْيِي أُخْرِجُ مِنْهُ الدَّاعِيَ إِلَى سَبِيلِي وَ الْخَازِنَ لِعِلْمِيَ الْحَسَنَ وَ أُكْمِلُ ذَلِكَ بِابْنِهِ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ عَلَيْهِ كَمَالُ مُوسَى وَ بَهَاءُ عِيسَى وَ صَبْرُ أَيُّوبَ فَيُذَلُّ أَوْلِيَائِي فِي زَمَانِهِ وَ تُتَهَادَى رُءُوسُهُمْ كَمَا تُتَهَادَى رُءُوسُ التُّرْكِ وَ الدَّيْلَمِ فَيُقْتَلُونَ وَ يُحْرَقُونَ وَ يَكُونُونَ خَائِفِينَ مَرْعُوبِينَ وَجِلِينَ تُصْبَغُ الْأَرْضُ بِدِمَائِهِمْ وَ يَفْشُو الْوَيْلُ وَ الرَّنَّةُ فِي نِسَائِهِمْ أُولَئِكَ أَوْلِيَائِي حَقّاً بِهِمْ أَدْفَعُ كُلَّ فِتْنَةٍ عَمْيَاءَ حِنْدِسٍ وَ بِهِمْ أَكْشِفُ الزَّلَازِلَ وَ أَدْفَعُ الْآصَارَ وَ الْأَغْلَالَ‏ أُولئِكَ عَلَيْهِمْ‏ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ‏ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ‏:” قَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ سَالِمٍ قَالَ أَبُو بَصِيرٍ لَوْ لَمْ تَسْمَعْ فِي دَهْرِكَ إِلَّا هَذَا الْحَدِيثَ لَكَفَاكَ فَصُنْهُ إِلَّا عَنْ أَهْلِهِ.

1390/ 3. محمد بن يحيى و محمد بن عبداللَّه، از عبداللَّه بن جعفر، از حسن‏ بن‏ ظريف‏ و على بن محمد، از صالح بن ابى حمّاد، از بكر بن صالح، از عبدالرحمان بن سالم، از ابوبصير، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده‏اند كه فرمود: «پدرم به جابر بن عبداللَّه انصارى فرمود كه: مرا به تو حاجتى است، پس در چه زمان بر تو آسان است كه با تو خلوت كنم و تو را از آن سؤال كنم؟ جابر به پدرم عرض كرد كه: در هر وقتى از اوقات كه خواسته باشى. پس پدرم در بعضى از روزها با جابر خلوت كرد و به او فرمود كه: اى جابر، مرا خبر ده از آن لوحى كه در دست مادرم حضرت فاطمه عليها السلام، دختر رسول خدا صلى الله عليه و آله، ديدى و آنچه مادرم تو را خبر داد كه در آن لوح نوشته شده. جابر عرض كرد كه: گواهى مى‏دهم به خدا كه من داخل شدم بر مادرت فاطمه عليها السلام در زمان حيات رسول خدا صلى الله عليه و آله و او را به ولادت حضرت امام حسين عليه السلام تهنيت و مبارك باد گفتم، و در دست‏هاى آن حضرت لوح سبزى را ديدم و گمان كردم كه آن لوح از زمرّد است و در آن نوشته سفيدى را ديدم مانند رنگ آفتاب. به آن حضرت عرض كردم كه: پدر و مادرم فداى تو باد اى دختر رسول خدا، اين لوح چيست؟ فرمود كه: اين لوحى است كه خدا آن را به رسم هديه به سوى رسول خدا صلى الله عليه و آله فرستاده و در اين لوح است نام پدر من و نام‏ شوهر من و نام دو پسر من و نام اوصياى از فرزندان من، و پدرم اين را به من عطا فرموده كه مرا به اين امر مژده دهد و شاد و خوشحال گرداند. جابر عرض كرد كه: پس مادرت فاطمه عليها السلام آن لوح را به من عطا فرمود و من آن را خواندم و در نوشتم و از روى آن، نسخه‏اى برداشتم. پدرم فرمود كه: آيا تو را ميل و رغبتى هست كه آن را به من بنمايى؟ جابر عرض كرد: آرى، پس پدرم با جابر همراه شد و تا منزل جابر رفت و جابر نامه‏اى از پوست آهو بيرون آورد. پدرم فرمود كه: اى جابر، در نامه و نوشته خويش نظر كن تا من بر تو بخوانم. پس جابر در نسخه خود نظر كرد و پدرم آن را خواند و يك حرف از آنچه پدرم خواند با يك حرف از آنچه در نسخه جابر بود، مخالف نبود. پس جابر عرض كرد كه: شهادت مى‏دهم به خدا كه من اين را همچنين در لوح ديدم كه نوشته بود:

بسم اللَّه الرّحمن الرّحيم، اين نامه و نوشته‏اى است از جانب خداى ارجمند و غالب در جميع احوال كه هيچ‏كس بر او غالب نشود و گرد مذلّت بر دامن كبريايى او ننشيند و صواب‏كار و درست‏كردار است در جميع افعال، كه هر چه كند بر وفق حكمت و مصلحت باشد، به سوى محمد، يا از براى محمد كه پيغمبر اوست و از جانب او خبر مى‏دهد و نور او كه خلائق را هدايت مى‏كند و ايلچى او كه كار مردم را به اصلاح مى‏آورد و پرده او كه در ميانه او بندگان او واسطه است و دليل او كه خلائق را رهنمايى مى‏كند. و جبرئيل اين نامه را فرود آورد از نزد پروردگار عالميان. اى محمد، نام‏هاى مرا تعظيم كن و نعمت‏هاى آشكار مرا شكرگزارى كن و نعمت‏هاى نهانى مرا دانسته انكار مكن، منم خداى جامع جميع صفات كمال كه هيچ خدايى نيست، مگر من كه پشت گردن‏كشان و ستم‏كاران را مى‏شكنم و ستم‏رسيدگان را يارى مى‏كنم و اهل دين را جزا مى‏دهم. به درستى كه منم آن خدايى كه خدايى نيست، مگر من پس هر كه غير فضل مرا اميد داشته باشد، يا از غير عدل و دادخواهى من ترسد، او را عذاب كنم؛ چنان عذابى كه يكى از همه عالميان را آن نوع عذاب نكنم. پس مرا پرستش كن و بس و بر من توكّل نما و امور خويش را به غير من وا مگذار. به درستى كه من هيچ پيغمبرى را نفرستاده‏ام كه روزگارش كامل و تمام شود و مدّت عمرش به سر آيد، مگر آن‏كه وصى را از برايش قرار داده‏ام. و به درستى كه من تو را افزونى دادم بر همه پيغمبران و وصىّ تو را زيادتى دادم بر جميع اوصياى ايشان و تو را نواختم به دو شير بچه و دو فرزند زاده‏ات- حسن حسين- پس حسن را معدن علم خود گردانيدم بعد از آن‏كه عمر پدرش‏ به سر آيد، و حسين را خزينه‏دار وحى خويش قرار دادم و او را نوازش كردم به شهادت و ختم كردم از برايش به سعادت، پس او بهترين كسانى است كه در راه من كشته شده‏اند و درجه او از جميع شهيدان بلندتر و پلّه و پايه‏اش از ايشان برتر است، سخن تمام خويش را با او و حجّت بالغه خود را كه به همه كس مى‏رسد، در نزد او قرار دادم، به فرزندان او ثواب مى‏دهم، و عقاب مى‏كنم.

اوّل ايشان على است سردار عبادت كنندگان و زينت دوستان من كه گذشته‏اند و از اين دنيا رفته‏اند و پسرش كه شباهت به جدّ ستوده خويش دارد، يعنى: محمد كه علم مرا مى‏شكافد و اظهار مى‏كند و معدن است از براى حكمت من، زود باشد كه آنان كه در باب جعفر شك مى‏آورند، هلاك گردند و آن‏كه بر او رد كند و از او قبول نكند، چون كسى است كه بر من ردّ كند و ثابت شد گفتار از جانب من و سوگند ياد نموده‏ام كه آرامگاه جعفر را گرامى گردانم و هر آينه او را شاد گردانم در باب شيعيان و ياوران و دوستانش و مقدّر شده است بعد از او به واسطه موسى فتنه امتحان كورى؟؟؟ ضلالت كه به غايت تاريك باشد؛ زيرا كه ريسمان وجوب من پاره نمى‏شود؛ و بعد از هر حجّت حجّتى قرار مى‏دهم، و حجّت من پنهان نمى‏گردد. و به درستى كه دوستان من و آنان كه به حجّت من ايمان آورده‏اند، آب داده مى‏شوند به جامى تمام‏تر و پرتر از همه جام‏ها و هر كه يكى از ايشان را انكار كند، نعمت مرا انكار كرده و هر كه يك آيه از كتاب مرا تغيير دهد، بر من افترا بسته. واى بر آنان كه افترا بندند و انكار كنند در نزد سر آمدن مدّت موسى بنده و دوست و برگزيده مرا در حقّ على كه دوست و ياور من است، و كسى است كه بارهاى سنگين پيغمبرى را بر دوش او مى‏گذارم و او را بر برداشتن آنها كه محتاج است به قوّت و شدّت امتحان مى‏كنم و مى‏آزمايم. مى‏كشد او را ديو و شى زشت و سهمناك و سركشى كه تكبّر مى‏كند. و على مدفون مى‏شود در شهرى كه بنده شايسته (يعنى: ذوالقرنين) آن را بنا گذاشته و ساخته در پهلوى بدترين خلق من (يعنى: هارون) و گفتار از جانب من ثابت شده، و سوگند ياد نموده‏ام كه او را شاد گردانم به محمد پسرش و آن‏كه جانشين اوست بعد از او، و وارث علم اوست كه علم او را به ميراث مى‏برد.

پس اوست معدن علم من و محلّ سرّ من و حجّت من بر خلق من. هيچ بنده‏اى به او ايمان نمى‏آورد، مگر آن‏كه بهشت را آرامگاه او گردانم و شفاعت او را در حقّ هفتاد نفر از خاندان و خويشانش قبول كنم كه همه ايشان مستحقّ آتش جهنّم شده باشند. و به سعادت تمام‏ مى‏كنم از براى پسرش على كه دوست و ياور من و شاهد من در ميان خلق من و امين من بر وحى من. بيرون مى‏آورم از او حسن را كه مردم را به راه من بخواند و خزينه‏دار علم من باشد و اين امر خلافت و امامت را كامل و تمام مى‏گردانم به پسرش م ح م د كه رحمت و بخشايشى است از براى عالميان. بر اوست كمال موسى و حسن عيسى و صبر ايّوب؛ چه اين صفات در او كمال ظهور دارد و دوستان من در زمان او خوار و بى‏مقدار باشند و دشمنان من سرهاى ايشان را به هديه از براى يكديگر بفرستند؛ چنانچه سرهاى ترك و ديلم را به هديه از براى يكديگر مى‏فرستند. پس ايشان را بكشند و بسوزانند و ايشان در نهايت ترس و بيم باشند و دشمنان من ايشان را مضطرب ساخته باشند. زمين به خون‏هاى ايشان رنگ شود و واويلاه و فرياد و فغان در ميان زنان ايشان ظاهر گردد. اين گروه، دوستان من‏اند از روى راستى و درستى كه بخصوص ايشان هر فتنه كورى تارى را دفع مى‏كنم. و به ايشان زلزله‏ها و عذاب‏ها را برطرف مى‏سازم و سنگينى‏ها و بندها را بر مى‏دارم. «أُولئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ» ؛ يعنى: آن گروه كه در مصيبت اذيّت دشمنان و غيبت امام زمان صبر و شكيبايى مى‏ورزند بر ايشان است رحمت‏هاى بسيار از جانب پروردگار ايشان و نعمت عظيمه و آن گروه ايشانند كه راه يافتگانند به مذهب حقّ و راه راست».

عبدالرحمان بن سالم مى‏گويد كه: ابوبصير گفت: اگر در مدّت عمر خويش چيزى غير از اين حديث را نمى‏شنيدى تو را بس بود. پس اين را از آن‏كه قابليّت آن را نداشته باشد، نگاه دار و به او مگو.